sobota, 7 marca 2015

Ryby



Ryby
Przystosowanie zewnętrzne ryb do środowiska wodnego
-opływowy kształt ciała zmniejsza opór podczas ruchu w wodzie
-obecność płetw parzystych-brzusznych i grzbietowych- oraz nieparzystych-grzbietowa, odbytowa, ogonowa
-ciało pokryte śluzem zmniejsza siłę tarcia podczas pływania, jest wytworem skóry
-komórki barwnikowe pełnią funkcję ochronną (patrząc od strony dna ciężko jest odróżnić jasny brzuch ryby od powierzchni wody, jak i również patrząc od góry trudno jest odróżnić grzbiet ryby wśród ciemnego dna)
-linia naboczna pozwala wyczuwać drgania wody i pozwala na orientację ryby w środowisku
-łuski chronią przed urazami mechanicznymi
Przystosowanie wewnętrzne
-brak odcinka szyjnego
-obecność pęcherza pławnego, który pozwala wydawać dźwięki oraz reguluje zanurzenie ryby
-obecność kręgosłupa, który chroni rdzeń kręgowy, usztywnia ciało, jest miejscem przyczepu mięśni

Czaszka jest połączona nieruchomo z kręgosłupem. Z dwóch pierwszych łuków skrzelowych wykształciła się szczęka, żuchwa oraz chrząstka gnykowo-żuchwowa, która pozwala na zamykanie otworu gębowego. Struna grzbietowa ulega redukcji, a jej miejsce zastępuje kręgosłup. Kręgosłup podzielony jest na dwa odcinki: tułowiowy, w którym występują żebra, oraz ogonowy, który jest ich pozbawiony. Szkielet jest chrzęstny (rekiny, płaszczki), a najczęściej kostny. Elementy szkieletu nazywamy kośćmi, ości natomiast to drobne ścięgna, które uległy skostnieniu. Ciało ryby dzięki temu jest sztywniejsze i pozwala na sprawniejsze poruszanie się w wodzie.

W jamie gębowej ryb brak jest gruczołów ślinowych, nie potrzeba dodatkowego nawilżenia pokarmu ze względu na środowisko, w którym ryby żyją. Obecne są zęby, które mogą chwytać przytrzymywać pokarm. Znajdują się najczęściej na kościach szczękowych i żuchwowych.

*Mechanizm wentylacji skrzel*
1. Przy zamkniętych pokrywach skrzelowych woda wpływa do gardzieli.
2. W momencie zamknięcia otworu gębowego podnoszą się pokrywy skrzelowe tworząc podciśnienie pomiędzy skrzelami. Woda zasysa się z gardzieli do skrzel, obmywa je, a następnie wydostaje się na zewnątrz przed pokrywy skrzelowe.

Układ krwionośny jest zamknięty. Obecny jest jeden obieg krwi. Serce tworzy: zatoka żylna, przedsionek, komora (oraz stożek tętniczy oraz zastawki u ryb chrzęstnoszkieletowych), które są ustawione szeregowo. Krew płynie dość wolno, obecność u niektórych gatunków zastawek w opuszce tętniczej nie pozwala krwi się cofać. W sercu płynie tylko i wyłącznie krew odtlenowana, dlatego mówi się, że serce ryb jest żylne.

Układ wydalniczy posiada w większości funkcje osmoregulacyjne. Głównymi narządami wydalania u ryb są pranercza. U zarodków ryb występują przednercza, które różnią się jedynie brakiem kłębuszka naczyniowego.  Orzęsione lejki są otwarte do jamy ciała. Występuje kloaka, która jest wspólnym ujściem układu moczowego, płciowego i pokarmowego.  Produkty przemiany materii wydalane są również za pomocą skrzel. Przyjrzyjmy się bliżej osmoregulacji ryb.


Mózg ryb skład się z pięciu odcinków:
*Kresomózgowie, które odpowiada za węch
*Międzymózgowie, które jest wspólnym odcinkiem układu hormonalnego i nerwowego, odpowiada za nasze uczucia, poczucie głodu, itd., odbiera informacje czuciowe. Tutaj znajduje się również szyszynka, która reguluje rytm dobowy
*Śródmózgowie odpowiada za wzrok
*Móżdżek odpowiada za koordynację ruchów
*Rdzeń przedłużony odbiera informacje ze skórnych narządów zmysłów.
Ryby chrzęstne posiadają bardzo rozwinięte kresomózgowie oraz międzymózgowie, natomiast ryby kostne mają mocno wykształcony rdzeń przedłużony oraz śródmózgowie.
Oko jest zdolne do akomodacji poprzez przemieszczanie się soczewki względem siatkówki. Rozwinięty węch u ryb chrzęstnoszkieletowych pozwala na znalezienie pokarmu i partnera do rozrodu.
Ważnym narządem u ryb jest linia naboczna. Pozwala ona na odbiór sygnałów o kierunku i sile prądu wody. Dzięki tej umiejętności ryby potrafią zidentyfikować obecność innego zwierzęcia koło siebie.
Warto jeszcze wspomnieć o pęcherzu pławnym, który odgrywa istotną rolę w życiu ryby. Dzięki zmniejszaniu objętości pęcherza ryba reguluje głębokość swojego zanurzenia. Narząd zazwyczaj jest wypełniony gazami: O2, CO2, N2.

Pęcherz pławny może być:
(1) Zbudowany z dwóch komór i dodatkowo brać udział w odbieraniu dźwięków
(2) Podłużny i zbudowany z jednej komory.
Połączenie pęcherza pławnego z przełykiem pozwala na uzupełnianie braku gazów poprzez połykanie powietrza znad powierzchni wody
(3) zamknięty, niepołączony z przełykiem. O wiele ciężej zachodzi regulacja zanurzenia ryby.

Krągłouste



Krągłouste
Krągłouste zaliczamy już do kręgowców wyższych, które posiadają parę charakterystycznych cech:
-struna grzbietowa została zastąpiona przez kręgosłup, który otacza cewkę nerwową dodatkowo ją chroniąc
-obecność szkieletu, który jest chrzęstny lub kostny
-pokrycie ciała stanowi wielowarstwowy naskórek
-obecność mózgu
Krągłouste zwane są również bezżuchwowcami czy smoczkoustymi, ponieważ nie posiadają wykształconych kości, które umożliwiałyby zamknięcie otworu gębowego.
-są prymitywnymi kręgowcami
-posiadają zawiązki łuków kręgowych
-narządy wydalnicze stanowią pranercza
-są pasożytami (minogi) lub padlinożercami (śluzica, którą często znajduje się we wrakach zatopionych statków )
-żywią się tkankami i płynami ustrojowymi- nacinają skórę rogowymi ząbkami znajdującymi się na ściankach lejka przyssawkowego
-brak płetw parzystych
-chrzęstny szkielet
-skóra pokryta śluzem, brak łusek
-pojedyncze nozdrze
-obecność 7 par workowatych skrzeli, każde posiada osobny otwór
-brak możliwości akomodacji oka
-pierwsze ślady minogów datuje się na 350 mln lat temu, dlatego często nazywane są żywymi skamieniałościami
-posiada złożony obieg krwi, wyróżnia go brak serca, a przepływ krwi zapewniają skurcze zatoki żylnej oraz
Minogi występujące w Polsce są pod ochroną. Często zaliczane są do ryb, jednak jest wiele cech, które odróżniają te dwie gromady od siebie. Występują zarówno w wodach słodkich jak i słonych. Odbywają gody i składają jaja w wodach słodkich, czystych rzekach i strumieniach. Wylęgająca się larwa nazywana jest ślepicą ze względu na brak oczu.


Minóg rzeczny http://www.fishing.pl/ryby/chronione-w-polsce/minog-rzeczny
Minóg morski http://www.fishing.pl/ryby/chronione-w-polsce/minog-morski

środa, 25 lutego 2015

Strunowce-informacje wstępne

*otwór gębowy tworzy się w miejscu otworu odbytowego
*otwór odbytowy tworzy się w miejscu pragęby
*występuje struna grzbietowa, która pełni funkcję szkieletu wewnętrznego
*obecna gardziel, która jest wspólnym odcinkiem dla układu pokarmowego i oddechowego
*występuje umięśniony ogon
*typ bruzdkowania promienisty, regulacyjny, co oznacza, iż usunięcie nawet jednego blastomeru nie spowoduje ubytków ani zmian w rozwijającym się organizmie.

Do strunowców niższych zaliczamy osłonice i bezczaszkowce.
Pozostałe cechy strunowców na przykładzie lancetnika (bezczaszkowiec)

*ciało pokryte jednowarstwowym nabłonkiem
*szkielet tworzy struna grzbietowa, która ciągnie się wzdłuż ciała
*dzięki obecności struny grzbietowej ciało zachowuje swoją stałą długość podczas skurczów mięśni
*są filtratorami-połykają wodę wraz z cząstkami pokarmowymi. Woda przedostaje się do jamy około skrzelowej, gdzie obmywa skrzela i wydostaje się na zewnątrz przez otwór odpływowy.
*kosz skrzelowy stanowi narząd wymiany gazowej
*układ nerwowy składa się z cewki nerwowej, która w przedniej części tworzy zaczątek mózgu
*słabo rozwinięte narządu zmysłów
*układ wydalniczy typu protonefrydialnego, jest zamknięty do jamy ciała i otwarty do jamy około skrzelowej
*główną funkcją układu wydalniczego jest osmoregulacja
*funkcję serca pełnią kurczące się naczynia
*są rozdzielnopłciowe, następuje zapłodnienie zewnętrzne

źródło: http://cordadosanimalia.blogspot.com/2010_05_01_archive.html
Żachwy należą do osłonic i są jedynie zwierzętami morskimi. Ich kształt jest dość prosty, składający się z otworu wpustowego i wypustowego. Otoczone są one tuniką, zewnętrzną osłonką. Ich układ krwionośny jest otwarty, natomiast brak układu wydalniczego.
źródło: http://katharsis2.com/2014/10/06/nurkowania-na-wyspach-salomona/38-munda-hl-zajrzec-do-wnetrza-zachwy/


dodatkowe i ciekawe informacje: https://prezi.com/6s2qkuyn1qcn/strunowce/